Dudh anudan अखेर शासनाचा gr आला, पहा कोण पात्र होणार

राज्यातील दूध उत्पादक शेतकऱ्यांना दुधासाठी प्रतिलिटर रू.5/- अनुदान ( Dudh anudan ), GR निर्गमित पहा कोण होणार पात्र कोण अपात्र.

Dudh Anudan Yojana maharashtra

दुध व दुग्धजन्य पदार्थाचे भाव हे प्रामुख्याने मागणी व पुरवठा आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारातील दुध भुकटी व बटरचे दर यावर अवलंबून असतात. त्यानुसार आंतरराष्ट्रीय बाजारात दूध भुकटी व बटरचे दर कमी झाल्यास दुधाचे दर कमी होतात. याशिवाय, दुधाच्या अति पुष्ट (Super Flush) काळातही दुधाचे दर कोसळतात, ही वस्तुस्थिती आहे. तथापि, असे असुनही राज्यातील दुध उत्पादक शेतकऱ्यांचे आर्थिक हित जोपासण्यासाठी शासन “विशेष परिस्थितीत” बाजारात उचित हस्तक्षेप करत असून, दुध उत्पादक शेतकऱ्यांना योग्य न्याय देण्याचा प्रयत्न करीत असते.

राज्यातील दुध उत्पादक शेतकऱ्यांना शासनाने संदर्भ क्र.१ अन्वये निश्चित केलेल्या दुध दरानुसार भाव मिळत नसल्याने दुध उत्पादक शेतकऱ्यांच्या दुधाला योग्य भाव मिळण्याकरीता संदर्भ क्र.२ येथील शासन निर्णयान्वये राज्यात स्विकृत होणाऱ्या वेगवेगळ्या दुधाच्या गुणप्रतीत एकसुत्रता यावी यासाठी केंद्र शासनाच्या धर्तीवर दुधाची गुणप्रत निश्चित केली आहे.

या प्रश्नी दि.१३.१२.२०२३ रोजी मा. मुख्यमंत्री, मा. उपमुख्यमंत्री (वित्त), मा. उपमुख्यमंत्री (गृह) आणि मा. मंत्री (दुग्धव्यवसाय) यांचे समवेत विधानभवन, नागपूर येथे बैठक आयोजित करण्यात आली. बैठकीमध्ये राज्यातील प्रमुख सहकारी व खाजगी दुध संघांचे प्रतिनिधी उपस्थित होते.

सदर बैठकीत राज्यातील दुध दराबाबत उपाययोजना करण्याकरीता अपर मुख्य सचिव (वित्त) व सचिव (पदु) यांची उपसमिती नेमून दुध दराबाबत अभ्यास करुन पर्याय सुचविणे बाबत निदेश दिले होते.

तसेच सदर प्रश्नी हिवाळी अधिवेशन २०२३ मध्ये लक्षेवधी सूचना क्र.४३१ उपस्थित करण्यात आली होती. लक्षवेधीच्या चर्चेदरम्यान मा. मंत्री (दुग्धव्यवसाय) यांनी दुध उत्पादक शेतकऱ्यांना योग्य न्याय देण्याचे आश्वासित केले.

अपर मुख्य सचिव (वित्त) व सचिव (पदु) यांची उपसमितीने दूध दर प्रश्नी उपाययोजना करण्याकरीता तीन पर्याय सुचविण्यात आले आहेत. यामध्ये राज्यातील दूध उत्पादक शेतकरी यांनी प्रति लिटर रु.३ ते ५ थेट अनुदान देणे, राज्यातील दुध भुकटी प्रकल्पामार्फत उत्पादित दुध भुकटी व बटरनिर्यातीकरीता प्रतिकिलो रु. ५० इतके अनुदान देणे व राज्यातील २० लाखलिटर प्रतिदिन अतिरिक्त दुधाची शासनाने खरेदी करुन रुपांतरण करणे याचा समावेश होता. 

या विषयावर मा. दुध उत्पादक शेतकऱ्यांच्या दुधाला उचित भाव मिळण्यासाठी पुढील अनुदान योजना ( dudh anudan yojana maharashtra ) राबविण्यास मान्यता देण्यात आलेली आहे.

GR PDF download here 👉👇👇

Dudh anudan yojana Maharashtra GR

या योजने अंतर्गत

१) राज्यातील सहकारी दुध संघ व खाजगी दुध प्रकल्पांमार्फत संकलित होणाऱ्या गाय दुधाकरीता दुध उत्पादक शेतकरी यांना प्रतिलिटर रू.५/- इतके अनुदान देण्यात येणार आहे.

२) सहकारी दूध संघ व खाजगी दुध प्रकल्पांमार्फत दुध उत्पादक शेतकरी यांना ३.५ फॅट /८.५ एसएनएफ या गुणप्रतिकरीता किमान रू.२७/- प्रतिलिटर इतका दर संबंधित दुध उत्पादक शेतकऱ्याच्या वैयक्तिक बँक खात्यावर रोख विरहीत पध्दतीने (ऑनलाईन) अदा करणे बंधनकारक राहील. तद्नंतर, शेतकऱ्यांना शासनामार्फत रू.५/- प्रतिलिटर बँक खात्यांवर थेट वर्ग (डीबीटी) करण्यात येईल.

३) फॅट व एसएनएफ ३.५/८.५ या गुणप्रतिपेक्षा प्रति पॉईन्ट कमी होणाऱ्या फॅट व एसएनएफ करीता प्रत्येकी ३० पैसे वजावट करता येईल. तसेच प्रति पॉईन्ट वाढीकरीता ३० पैसे वाढ करण्यात केली जाणार आहे.

४) Dudh anudan योजनेच्या अंमलबजावणीकरीता बँकेमार्फत विशेष सॉफ्टवेअर विकसित करून त्याद्वारे अनुदान दुध उत्पादक शेतकरी यांच्या बँक खात्यावर डीबीटीद्वारे देणेबाबत मान्यता देण्यात आली आहे.

५) राज्यात नोव्हेंबर, २०२३ मधील आकडेवारीनुसार सहकारी दुध संघ व खाजगी दुध प्रकल्पांमार्फत होणारे दुध संकलन १४९ लाख लिटर प्रतिदिन इतके आहे. प्रस्तावित रू.५/- प्रतिलिटर अनुदानप्रमाणे एक महिन्याच्या कालावधीकरीता अंदाजित रू.२३० कोटी इतके अनुदान आवश्यक राहील. तथापि, प्रत्यक्ष होणाऱ्या दुध संकलनातील घट वा वाढ यानुसार उपरोक्त रकमेत बदल होण्याची शक्यता आहे.

६) Dudh anudan योजना दि.११ जानेवारी, २०२४ ते दि. १० march २०२४ या कालावधीकरीता राबविण्यास मान्यता देण्यात आलेली आहे.

Dudh anudan yojana अटी शर्ती

या योजनेत सहभागी होण्यासाठी राज्यातील सहकारी दूध संघ व खाजगी दुध प्रकल्पांनी आयुक्त, दुग्धव्यवसाय विकास यांचेकडे अर्ज करणे बंधनकारक राहील.

डीबीटी करण्यासाठी दुध उत्पादक शेतकऱ्यांचे बँक खाते हे त्यांच्या आधार कार्डशी व पशुधनाच्या आधार कार्डशी (Ear Tag) संलग्न (लिंक) असणे आवश्यक असेल. त्याची पडताळणी संबंधित जिल्हा दुग्धविकास अधिकारी, सहाय्यक निबंधक सहकारी संस्था (दुग्ध), जिल्हा पशुसंवर्धन उपायुक्त यांच्या समितीमार्फत करण्यात येईल.

दुध अनुदान योजना मधील अनुदानाची रक्कम समान ३ हफ्त्यांमध्ये (१० दिवसाचा देय अदायगी कालावधी) उपलब्ध करून देण्यात येईल.

Dudh anudan योजनेमध्ये सहभागी झालेल्या सहकारी दूध संघ व खाजगी दुध प्रकल्पांनी दुध खरेदीबाबतचे अभिलेख दररोज अद्ययावत ठेवणे व संबंधित जिल्हा दुग्धव्यवसाय विकास अधिकारी यांना देणे बंधनकारक राहील. त्याची प्रत आयुक्त, दुग्धविकास यांना सादर करण्यात यावी.

आयुक्त, दुग्ध विकास यांनी शहानिशा ( Verification) करुन योजनेच्या अनुदानाची अंतिम अदायगी करण्यात यावी.

उपरोक्त योजनेची नियमितपणे तपासणी करण्यासाठी आयुक्त, दुग्धव्यवसाय विकास आवश्यकतेनुसार कार्यवाही करतील.

दुध अनुदान योजना या योजनेमध्ये कोणत्याही सहकारी दुध संघ व खाजगी दुध प्रकल्पांमार्फत अनियमितता झाल्याचे आढळून आल्यास संबंधित संघ/प्रकल्पावर कायदेशिर कारवाई करून, अनुदानाची रक्कम व्याजासह वसूल करण्यात येईल.

सदर अनुदान परराज्यातून संकलित होणाऱ्या दुधास लागू राहणार नाही, अनुदान योजना केवळ राज्यातील दुध उत्पादक शेतकऱ्यांना लागू राहील.

दुध अनुदान योजना योजनेत सहभागी होणाऱ्या शेतकऱ्यांकडील दुधाळ जनावरांची नोंदणी (EAR TAG) महाराष्ट्र राज्यात INAPH/भारत पशुधन पोर्टलवर असणे बंधनकारक राहिल, शेतकऱ्यांचे आधार लिंक बँक खात्याची पशुधनाची INAPH / भारत पशुधन पोर्टलवर नोंदणी करणे बंधनकारक असणार आहे.